Voor 2010 bestonden verschillende soorten vergunningen en besluiten die nadien zijn opgegaan in de ‘omgevingsvergunning’. Eén daarvan is de bouwvergunning. Een vergunning voor het bouwen heet sindsdien ‘omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen’. Hoewel dat geen wettelijke term is. De wet kent namelijk enkel de omgevingsvergunning. En die kan op uiteenlopende activiteiten betrekking hebben. Zoals het bouwen. Toch wordt stiekem nog steeds gesproken over ‘bouwvergunning’. Al was het maar omdat de regeling van de activiteit bouwen niet heel erg verschilt van de oude regeling.

Bouwvergunning en omgevingsvergunning

De bouwvergunning was tot 2010 geregeld in de Woningwet. Die wet gaf haar ook officieel de naam ‘bouwvergunning’. Sinds de inwerkingtreding van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) in 2010 is ze opgegaan in de omgevingsvergunning. En wel samen met, onder andere, de milieuvergunning en de vrijstelling voor afwijking van een bestemmingsplan (zoals de bekende artikel 19-vrijstelling, die was gebaseerd op de Wet op de Ruimtelijke Ordening).

Wat voorheen milieuvergunning, bouwvergunning of vrijstelling heette, heet sindsdien allemaal ‘omgevingsvergunning’. Uit de vergunning zelf moet blijken op welke activiteit ze betrekking heeft. In de bestuurlijke volksmond is men gaan spreken van ‘omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen’, of ‘… voor milieuactiviteiten’. Hoewel sommigen hardnekkig zijn blijven spreken over ‘bouwvergunning’ en ‘milieuvergunning’. Ook wij doe dat in dit artikel.

Vergunningplicht

De bouwvergunning is in de Wabo geregeld Artikel 2.1, lid 1 en onder a bepaalt:

“Het is verboden zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, voor zover dat geheel of gedeeltelijk bestaat uit (…) het bouwen van een bouwwerk.”

Dit verbod geldt echter niet voor alle bouwwerkzaamheden. Lid 3 van het artikel bepaalt namelijk:

“Bij algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald dat met betrekking tot daarbij aangewezen activiteiten als bedoeld in het eerste lid in daarbij aangegeven categorieën gevallen, het in dat lid gestelde verbod niet geldt.”

Die algemene maatregel van bestuur (amvb) is het Besluit omgevingsrecht (Bor). Artikel 2.3 van het Bor verwijst naar een bijlage II waarin bouwactiviteiten staan die niet vergunningplichtig zijn.

Criteria

Voor zover wel een bouwvergunning is vereist, gelden de verleningscriteria van artikel 2.10 van de Wabo. Deze komen er in kort op dat de bouwwerkzaamheden:

• dienen te voldoen aan het Bouwbesluit 2012
• dienen te voldoen aan de gemeentelijke bouwverordening
• niet in strijd mogen zijn met een bestemmingsplan, beheersverordening, exploitatieplan of provinciale verordening
• niet in strijd mogen zijn met redelijke eisen van welstand (tenzij de gemeente desondanks meent dat de vergunning toch moet worden verleend)

Verder bestaat nog een criterium voor wegtunnels die wij hier niet bespreken.

Limitatief-imperatief stelsel

Met betrekking tot artikel 2.10 van de Wabo wordt wel gesproken over een ‘limitatief-imperatief stelsel’. Dat betekent dat de vergunning moet worden verleend als wordt voldaan aan de criteria, en moet worden geweigerd als er niet aan wordt voldaan. Oftewel: de overheid heeft nauwelijks beoordelingsvrijheid, tenzij een criterium die vrijheid nadrukkelijk biedt (bijvoorbeeld bij een welstandsadvies).

Strijd met een bestemmingsplan

Een bouwaanvraag wordt dus getoetst aan het bestemmingsplan. Dat betekent dat veel ruimtelijke afwegingen over het bouwen al zijn gemaakt bij de totstandkoming van zo’n bestemmingsplan. Blijft een bouwactiviteit binnen de kaders van het bestemmingsplan, dan hoeven die afwegingen niet nog eens te worden gemaakt. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over milieucirkels, luchtkwaliteit, geluid etc..

Past een bouwaanvraag niet binnen de kaders van een bestemmingsplan, dan zal de overheid (gemeente) moeten beslissen of ze wil afwijken van het bestemmingsplan. Een bouwaanvraag die niet voldoet aan het bestemmingsplan geldt automatisch als een verzoek om van dat plan te mogen afwijken (zie lid 2 van artikel 2.10 van de Wabo). Hoe dat werkt, vertellen we u een volgende keer.

Vragen en advies

Hebt u vragen over omgevingsvergunningen? Neem dan contact met ons op:

Contact

Wij overleggen graag met u, praten graag over de ins and outs van uw situatie en geven u graag advies. Voor een kennismaking of eerste gesprek brengen wij geen kosten in rekening.