1. Begrippen – Omgevingsrecht is bestuursrecht
Begrippen, privaatrecht, publiekrecht, staatsrecht, bestuursrecht en de plaats van het omgevingsrecht in het recht
***
Begrippen – Omgevingsrecht is bestuursrecht
Ook voor de niet-jurist zal bekend zijn dat het recht kan worden onderverdeeld in:
– publiekrecht, en
– privaatrecht.
Het publiekrecht gaat over de relatie tussen overheid en burger, en tussen overheidsinstanties onderling. Het privaatrecht gaat over de relatie tussen burgers onderling. Het begrip ‘burger’ moet hierbij breed worden opgevat. Daarbij gaat het ook om bedrijven en organisaties (o.a. rechtspersonen). En ook de overheid treedt regelmatig als rechtspersoon op in het privaatrecht (als ze zich gedraagt als ‘burger’ en bijvoorbeeld goederen aankoopt).
Privaatrecht
Het privaatrecht bestaat onder andere uit:
– contractenrecht (verbintenissen),
– vermogensrecht (vorderingen, overdraagbare rechten e.d.),
– personen- en familierecht (gezin, huwelijk e.d.).
Een belangrijk deel van het privaatrecht is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek.
Publiekrecht
Het publiekrecht bestaat onder andere uit:
– staatsrecht,
– bestuursrecht,
– strafrecht.
Het staatsrecht regelt de staatsinrichting van Nederland. Het bestuursrecht regelt de betrekkingen tussen het (overheids)bestuur en de burger. Het strafrecht spreekt voor zich.
Staatsrechtelijke wetten zijn bijvoorbeeld de Grondwet, Provinciewet en Gemeentewet. Een belangrijke wet in het bestuursrecht is de Algemene wet bestuursrecht (‘Awb’). Er bestaan echter nog vele andere bestuursrechtelijke wetten.
Het omgevingsrecht is onderdeel van het bestuursrecht. Het regelt de betrekkingen tussen (overheids)bestuur en burger (en overheidsinstellingen onderling) voor zover het gaat om:
– algemene regels met betrekking tot de ruimtelijke ordening (bestemmingsplannen e.d.) en het milieu,
– vergunningverlening (t.b.v. bouwen, gebruiken, slopen, milieuactiviteiten e.d.).