Vandaag – 11 januari 2022 – is de tekst van de Wet open overheid (‘Woo’) gepubliceerd in het Staatsblad (Stb. 2022, 14). De Woo zal per 1 mei 2022 in werking treden. De Woo vervangt de bekende (en beruchte?) Wet openbaarheid van bestuur (de ‘Wob’). Dat betekent echter niet dat er vanaf dat moment niet meer kan worden ‘gewobd’.
Per 1 januari 2021 zou het mogelijk worden om tijdelijke huurovereenkomsten (voor woonruimte) te sluiten met een looptijd van 3 jaar (zie de wet en het KB). Vandaag werd in het Staatsblad de wet gepubliceerd die deze mogelijkheid weer intrekt (Stb. 2021,649). Deze intrekkingswet treedt per 25 december 2021 in werking. Het zal dan ook niet mogelijk worden om tijdelijke huurovereenkomsten met een duur van 3 jaar te sluiten.
Vanaf het moment dat de nieuwe Omgevingswet in werking treedt, beschikken de gemeentes automatisch (‘van rechtswege’) over een omgevingsplan. In het tijdelijke deel daarvan zitten de ‘oude’ bestemmingsplannen en de ‘bruidsschat’. In de loop der tijd zal een nieuw deel ontstaan, dat in omvang zal toenemen en dat het tijdelijke deel in omvang zal doen afnemen. Na afloop van de transitieperiode (in 2029) zal enkel het nieuwe deel resteren. In dit artikel gaan we in op de vraag hoe het nieuwe deel gaat groeien. Oftewel : de omgevingsplanprocedure.
Als straks de nieuwe Omgevingswet wordt ingevoerd, zal het beroemde bestemmingsplan verdwijnen. En daarmee komt een einde aan een sinds 1965 in Nederland bestaande rechtsfiguur. In de plaats van het bestemmingsplan komt het zogenaamde ‘omgevingsplan’. Hoewel de beide figuren niet bepaald hetzelfde zijn. In dit artikel gaan we in op het omgevingsplan, en dan met name op de invoering van die figuur.
Wie kent hem nog, de oude bouwvergunning? Het was de vergunning die je in principe nodig had als je ging bouwen. Hij was gebaseerd op de Woningwet. En in het bekende artikel 44 van die wet stond het toetsingskader. De bouwvergunning is later, in 2010, opgegaan in de omgevingsvergunning. In dat jaar trad de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (‘Wabo’) in werking. Het bouwen werd toen een van de ‘activiteiten’ waarvoor een omgevingsvergunning kon worden verkregen. Het toetsingskader veranderde niet heel erg. Het kwam wel ergens anders te staan, namelijk in artikel 2.10 van de Wabo. Hoe gaat dit alles er straks uitzien onder de nieuwe Omgevingswet?
Het zal weinigen in de overheidspraktijk zijn ontgaan, het recente arrest van de Hoge Raad in de zaak Didam. Sommigen spreken zelfs van een ‘bom onder de gemeentepraktijk’. Anderen zijn er iets rustiger onder, en zagen het al lang van tevoren aankomen. Waar komt het arrest op neer? Wel, om kort te gaan : als gemeenten eigendommen verkopen, moeten ze gegadigden een eerlijke kans geven om mee te dingen naar de aankoop.
Onlangs stond er een erg interessante annotatie in het Tijdschrift voor Bouwrecht van oktober 2021. Het ging om de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘ABRvS’) van 14 juli 2021. Deze handelde over de weigering van de gemeenteraad van Enschede om een bestemmingsplan vast te stellen. Het bestemmingsplan zou de bouw van een moskee mogelijk moeten maken. De gemeenteraad wilde daar om onduidelijke redenen niet aan.
Al langere tijd gaat het onder juristen over procedurele rechtvaardigheid. Daarbij gaat men ervan uit dat het hanteren van de juiste procedures bij de deelnemende partijen leidt tot een snellere acceptatie van de uitkomst van die procedures. Deze ‘heilige graal der rechtvaardigheid’ blijkt echter behoorlijk leeg te zijn. Want aan het einde van de dag gaat het toch om de inhoud van een oordeel. En het vellen daarvan is, hoe je het ook wendt of keert, uiteindelijk toch een uiting van macht. Hetgeen, bijvoorbeeld naar aanleiding van de Toeslagenaffaire, de vraag opriep hoe ‘materieel’ rechtvaardig een machthebber (bestuurder, rechter) dient te zijn. Het belang van die vraag bleek vandaag weer eens uit een artikel over plagiaat in het AD.
in Algemeen
De laatste tijd zijn er veel kwesties en vragen over het appartementsrecht. En dat is niet vreemd, want het appartementsrecht is een eigenaardige rechtsfiguur die desondanks zeer veel voorkomt. Het is een vreemd aandoende mix van andere rechtsfiguren : een stukje verenigingsrecht, een beetje goederenrecht, wat gemeenschapsrecht en een deel eigendomsrecht. En dat alles gelardeerd met een hoop misleidende terminologie. Zo is een ‘appartementseigenaar’ helemaal geen eigenaar. Althans, dat is hij wel, deels, maar niet op de manier waarop men het eigenaarschap in het dagelijks taalgebruik begrijpt.
Deze week, op 27 oktober 2021, is de Wet open overheid (‘Woo’) gespubliceerd in het Staatsblad. Zie Stb. 2021,499. Tegelijkertijd is een wijziging op die wet gepubliceerd: Stb. 2021, 500. De Woo vervangt de Wet openbaarheid van bestuur (‘Wob’). De Woo bepaalt in art. 10.1 dan ook dat de Wob wordt ingetrokken. De Wook is nog niet in werking getreden. Over de inwerkingtreding is het volgende bepaald …