Een inleiding in de nieuwe Omgevingswet

(update januari 2024)

***

Inleiding

Op onze website staat sinds 2018 een ‘cursus Nieuwe Omgevingswet’. Deze is eenmaal geupdate in 2021. De inwerkingtreding van de wet is diverse malen uitgesteld, maar per 1 januari 2024 is het stelsel van de nieuwe Omgevingswet eindelijk in werking getreden. Dat is voor ons aanleiding om de cursus integraal te herzien. Daar zullen we de komende tijd mee bezig gaan (vanaf januari 2024). Als een hoofdstuk is geupdate, blijkt dat uit de vermelding ‘update januari 2024’.

Omgevingswet

Velen zullen wel hebben gehoord van de ‘nieuwe Omgevingswet’.

Wat is die ‘nieuwe Omgevingswet’ nu precies?

Er is een groot aantal websites dat aandacht besteedt aan de nieuwe wet. Maar deze lijken zich vooral te richten op overheden en (plan)juristen. Voor de jurist die vanuit een ander vakgebied komt, de niet-jurist of voor andere geïnteresseerde professionals, is het nog erg zoeken op het internet. Er ontbreekt een eenvoudig overzicht.

Informatie

Wij willen in dat vacuüm voorzien. Dat doen we door in enkele hoofdstukken op onze website www.bkhf.nl de volgende informatie aan te bieden:

– een kort overzicht van wat het stelsel van de nieuwe Omgevingswet behelst
– handige links naar, en vindplaatsen van, officiële documenten
– inhoudsopgaven van de belangrijkste regelgeving (Omgevingswet en amvb’s)
– een bespreking op hoofdlijnen van de aanstaande wet- en regelgeving voor zover die nu (december 2021) bekend is (met name de nieuwe instrumenten)
– een voortdurende update van de voortgang van de stelselherziening ‘nieuwe Omgevingswet’.

Stelsel

Bij de nieuwe Omgevingswet gaat het om de herziening en invoering van een wettelijk stelsel. Vandaar dat wordt gesproken over ‘stelselherziening’. Deze operatie gaat gepaard met een nieuwe wet, diverse omvangrijke nieuwe amvb’s en een nieuwe ministeriële regeling. Plus een uitgebreide invoeringswet met amvb en regeling(en), en enkele aanvullingswetten, -amvb’s en ‘regelingen. Ook worden diverse bestaande wetten geheel of gedeeltelijk afgeschaft.

Voor velen die werkzaam zijn bij de overheid en in de bouw en projectontwikkeling zal het een nieuwe uitvoeringspraktijk betekenen. Met nieuwe terminologie en nieuwe instrumenten.

Juridische terminologie

Wij willen de stelselherziening van de nieuwe Omgevingswet ook begrijpelijk en overzichtelijk maken voor de niet-jurist en andere geïnteresseerde professionals. Het is echter onvermijdelijk dat wij de komende hoofdstukken juridische termen gebruiken. Ook gaan we uit van een zekere voorkennis van het systeem van wetten, amvb’s en andere regelingen.

Zij die deze voorkennis missen, verwijzen we naar onze hoofdstukken ‘Begrippen’ van onze cursus Omgevingsrecht. Zie hier (de hoofdstukken 1 tot en met 8).

Opmerkingen

Inmiddels is het nieuwe stelsel in werking getreden (per 1 januari 2024) en zijn de teksten van de wetten, amvb’s en regelingen van het nieuwe systeem bekend en officieel gepubliceerd. Zie voor een overzicht de hoofdstukken 2 en 3. Dat betekent echter niet dat de desbetreffende teksten in beton zijn gegoten. Wetten en regels ondergaan voortdurend veranderingen. Dat kan gaan om kleine, tekstuele, wijzigingen, en ook om  omvangrijkere wijzigingen.

We moeten daarom opmerken dat aan hetgeen wij hier en in komende hoofdstukken schrijven geen rechten kunnen worden ontleend. Raadpleeg bij praktijkkwesties ook altijd de meest recente wetstekst en/of publicatie (op www.overheid.nl).

Indeling van de volgende hoofdstukken

De volgende hoofdstukken zijn als volgt ingedeeld:

• hoofdstukken 1 t/m 3 : een korte inleiding op het nieuwe wettelijke systeem, een overzicht van de nieuwe regelgeving en links naar de belangrijkste documenten,
• hoofdstukken 4 t/m 11 : de inhoudsopgaven van de Omgevingswet en de 4 amvb’s,
• hoofdstukken 12 t/m 22 : de zogenaamde ‘instrumenten’ van het nieuwe stelsel.

Als u verdieping wilt op een bepaald onderwerp, raadpleeg dan onze weblog onder de tag ‘Omgevingswet’. Zie hier.

Nu de regelgeving in werking is getreden, kunnen we dieper op de wet ingaan dan we in onze vorige versie van deze cursus hebben gedaan (d.i. de versies uit 2018 en 2021). Dat zullen we doen in hoofdstukken die na hoofdstuk 22 komen.

---

Ga naar:
volgende hoofdstuk
inhoudsopgave